یک فیلم، چند نکته

به انگیزه‌ی پخش «مرد دهم»
از دوبله‌ی فارسی این فیلم تا پخش از سینما چهار

یک فیلم انگلیسی از یک نویسنده معروف انگلیسی. این فیلم در رده فیلمهای اقتباسی جای می گیرد چرا که از ادبیات به سینما راه پیدا کرده است. 

«مرد دهم» از جمله آثاری بود که به ارزش‌های اخلاقی و انسانی می‌پردازد و جذابیت آن در همین نکته نهفته است و با فیلم‌های «آهنی»(بدون احساس انسانی) رایج تفاوت‌های زیادی دارد.

خبرگزاری دانشجویان ایران - تهران
سرویس: تلویزیون و رادیو

فیلم‌ سینمایی «مرد دهم» با نام اصلی "The terth man" محصول سال 1988 آمریکا به‌مدت یکصد‌ دقیقه به زبان انگلیسی توسط کمپانی "سی‌بی‌اس اینترتینمنت پرو اکشن"، تهیه و تولید شده است.

به گزارش سرویس تلویزیون خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، کارگردانی این فیلم برعهده‌ی «جک گلد» بوده و فیلمنامه‌ی آن را «لی لانگلی» براساس رمانی از گرامام گرین به رشته‌ی تحریر درآورده است.

از جمله بازیگران این فیلم می‌توان به آنتونی‌ هاپکینز (در نقش ژان لویی شاول)، کریستن اسکار توماس (ترسه منگوت)، درک ژاکوبی، سیربل کوساک، برندا بروس، تیمونی واتسون، پاول راجرز و ... اشاره کرد.

**داستان فیلم:

«ژان‌ لویی شاو چک» وکیل فرانسوی است که به دست ماموران آلمانی افتاده و به زندان فرستاده می‌شود.

در زندان هرچه تلاش می‌کند به دیگران بفهماند بی‌گناه است موفق نمی‌شود. به زندانیان اعلام می‌شود که از میان سی نفر زندانی سه نفر باید برای محکومیت اعدام معرفی شوند. همگی دچار دلهره و اضطراب می‌شوند. سرانجام با قرعه‌کشی سه نفر برای اعدام‌شدن معرفی می‌شوند که «شاول» یکی از آنهاست. او پیشنهاد می‌کند که می‌توان داوطلب جایگزینی باخودش صدهزار فرانک بپردازد. بالاخره مردی با سیصد هزار فرانک موافقت می‌کند تا به‌جای شاول اعدام شود. او از شاول می‌خواهد که پول را برای خواهر و مادرش ارسال کند. سه ‌سال بعد شاول از زندان آزاد می‌شود پس از چند روز سرگردانی با یک نام جعلی به نزد مادر و خواهر این مرد می‌رود، آنها چندان از خانه‌ای که به بهای خون برادر به‌ دست آمده رضایت ندارد.

**درباره‌ی فیلم:

فیلم سینمایی «مرد دهم»، فیلمی خوش ساخت از رمان موفق گراهام گرین است. تصویربرداری مناسب، کارگردانی هوشمندانه و بازی روان نقش‌های اصلی فیلم چون آنتونی هاپکینز و کریستن اسکات توماس از نکات مثبت این فیلم محسوب می‌شود.

همچنین داستان گیرا و جذاب فیلم بیننده را تا واپسین لحظات منتظر و علاقه‌مند نگه می‌دارد.

**نکاتی درباره‌ی‌ فیلم:

در سال 1989، درک ژاکوبی برای بازی در فیلم سینمایی «مرد دهم» جایزه‌ی بهترین بازیگر نقش دوم مرد را از جشنواره‌ امی دریافت کرد.

این فیلم همچنین در سه بخش بهترین فیلم، بهترین بازیگر نقش اول مرد و بهترین بازیگر نقش اول زن نامزد دریافت جایزه از جشنواره گلدن‌گلوب شد.

این جشنواره به‌طور کامل در فرانسه فیلمبردار شده است.

فیلم‌های سینمایی «مرد دهم» برای پخش از تلویزیون ساخته شده است و هیچگاه بر پرده‌ی سینما به تصویر کشیده نشده است.

**درباره‌ فیلم‌ساز:

جک گلد در تاریخ بیست‌وهشتم ماه ژوئن سال 1930 در شهر لندن انگلستان متولد شد.

وی در سال 1973 جایزه‌ی بهترین کارگردان تلویزیونی جشنواره‌ی «بافتا» را برای کارگردانی فیلم «بازی امروز» دریافت کرد. گلد همچنین در سال‌های 1974 و 1977 جایزه‌ی کارگردانی بهترین آثار طنز و بهترین فیلم‌ در جشنواره‌ی منتقدین فیلم «ایونین استاندارد» را از آن خود کرد.

در کارنامه‌ی هنری گلد بازی در دوفیلم بسته (1989) و فرشتگان گمشده(1989) و کارگردانی 51 فیلم به چشم می‌خورد. از جمله فیلم‌های کارگردانی شده توسط گلد، می‌توان به فیلم‌های جک دیوانه (1970)، کی (1973)، مرد جمعه (1975) ، بازگشت ملوان(1978) ، تاجر ونیزی (1980)، زنجیر (1984)، من و دخترها(1985)، هوای سنگین (1995)، سربازرس مورس(2000) و خلاصه (2004) اشاره کرد.

**درباره‌ی دوبله

بهرام زند در حالی فیلم سینمایی «مرد دهم» (The Tenth Man) را برای پخش از شبکه‌ی چهار سیما دوبله کرده است که نسبت به ویراستاری و ترجمه نامناسب این فیلم گله داشت.

این مدیر دوبلاژ از منوچهر اسماعیلی و مینو غزنوی به ترتیب به جای آنتونی هاپکینز و کریستین اسکات توماس برای گویندگی این فیلم نام برد. احمد رسول‌زاده، سعید مظفری، ناصر نظامی، پرویز ربیعی، بهمن هاشمی، اردشیر منظم، مینا شجاع و شایان شامبیاتی از دیگر صداپیشگان این فیلم هستند.

مدیر دوبلاژ این فیلم درباره‌ی تنظیم دیالوگ‌های «مرد دهم» گفت: با توجه به این‌که، این فیلم چندان خوب ترجمه نشده بود، برای تنظیم دیالوگ‌های آن انرژی زیادی صرف کردم. به طوری‌که این مرحله شش روز به طول انجامید.

«مرد دهم» از جمله آثاری بود که به ارزش‌های اخلاقی و انسانی می‌پردازد و جذابیت آن در همین نکته نهفته است و با فیلم‌های «آهنی»(بدون احساس انسانی) رایج تفاوت‌های زیادی دارد.

این مدیر دوبلاژ در زمینه‌ی ویراستاری «مرد دهم» اظهار کرد: در این فیلم مسأله‌ای در پوشش و روابط شخصیت‌ها وجود نداشت. در سکانس‌هایی از فیلم، مادر یکی از شخصیت‌های زن، مریض است و نمی‌تواند به کلیسا برود به همین علت دوست دارد کشیشی به ملاقات او بیاید، اما ویراستار تمام دیالوگ‌های مربوط به این بخش را خط زده بود. البته من از واژه‌ی کشیش در دوبله استفاده کردم.

وی به ذکر مثال دیگری پرداخت: در یکی از سکانس‌ها، زن آلبوم عکس برادر خود را ورق می‌زند و درباره‌ی شرایط سنی برادرش در هر یک از عکس‌ها به یکی از شخصیت‌ها توضیح می‌دهد که این بخش هم در ویراستاری حذف شده بود.

زند پیش از این گفته بود: این اتفاق بدی است که برخی از صحنه‌ها را به مخاطب نشان دهیم اما در دوبله، کلامی به زبان نیاید؛ به عنوان نمونه زمانی‌که پیرزن در فیلم «مرد دهم »می‌میرد، کشیش بالای سر میت حاضر می‌شود و «اوراد» مذهبی می‌خواند، اما در دوبله نباید نامی از کشیش برده شود.

**پخش از تلویزیون:

فیلم سینمایی «مرد دهم» روز جمعه (سوم خردادماه) ساعت 20:30در قالب برنامه‌ی سینما چهار از شبکه‌ی چهار سیما به‌ روی آنتن رفت و تکرار آن پنجشنبه ساعت 15 و 30 دقیقه است.